قسمت اول: مقدمه

ویژگی شبهه

الف- شبهه دارای محتوای هجومی و نفی کننده است.

ب- دارای روحیه تخریب است که البته بی ارتباط با ویژگی اول نیست. به عبارت دیگر بر خلاف پرسش که می کوشد با سؤال ابهامات را مرتفع کند، شبهه در پی این است که اعتقادات مقابل را تخریب کرده و فرد را در عقایدش متزلزل سازد.

ج- شبهه با جار و جنجال و هیاهو همراه است. چون در پی تخریب است، می کوشد آن را   در جامعه گسترش دهد و از هر ابزاری در این راستا استفاده می کند.

د- شبهه با پاسخ منطقی پایان نمی پذیرد. چرا که در پی پاسخ نیست.

و- شبهه در زمان کم و در سطح وسیعی بلافاصله تسری می یابد. در این باره شباهت بسیاری با ویروس دارد.

ر- معمولاً در فضای غیر پاسخگو رشد می کند. جامعه ای که از نظر علمی قوی باشد

، شبهه امکان رشد ندارد.همانند جامعه ای که از نظر بهداشتی سالم باشد، امکان رشد ویروس در آن وجود ندارد.

ز- فراوانی آن نسبت مستقیم با شرایط و اوضاع اجتماعی دارد. جامعه ای که ثبات سیاسی و اجتماعی ندارد شبهات در ابعاد گوناگون در آن رشد می کنند.

روش برخورد با شبهات:

به طور کلی می توان شیوه های مواجهه با شبهه را در راهکارهای زیر دسته بندی کرد(در این جا برای اختصار فقط شیوه ها نام برده می شود):

1.نادیده انگاری و جدّی نگرفتن شبهه

2 .پاسخ عملی به شبهه

3. بررسی انگیزه های طرّاحان شبهه و مقابله با آن

4. شناخت مراکز شبهه افکنی و افشای آن

5. تصرّف در محتوای شبهه

6. مواجهه فعّال و طرح شبهاتی که مخالفان را به پاسخگویی وادارد

7. عادی سازی اصل" وجوه شبهات در جامعه" برای مخاطب

8. طراحی راهکارها و برنامه فکری بلندمدّت، میان مدّت و کوتاه مدّت برای پاسخ به شبهه

9. ابداع یک نظریه

10. مواجهه اخلاقی

11. بیان تاریخچه یک نظریه

12. تبدیل "شبهه" به پرسش یا ابهام و سپس پاسخ دهی